Claes Oldenburg zasłynął jako autor rzeźb przedstawiających wyolbrzymione przedmioty codziennego użytku, tworzonych, np. ze sztucznego tworzywa lub tkaniny. Museum of Modern Art prezentuje właśnie retrospektywną wystawę prac tego artysty.
Oldenburg przyjechał do Nowego Jorku z Chicago w 1956 roku, gdy miał dwadzieścia siedem lat. Początkowo jego celem było przede wszystkim malarstwo, ale w 1960 roku zmienił zdanie i zainteresował się rzeźbą. Wtedy powstały jego najsłynniejsze dzieła jak Ulica oraz Sklep.
Ulica – wystawa z 1960 roku, która odbyła się w Judson Gallery i Reuben Gallery to instalacja przedstawiająca inspiracje życiem w dzielnicy Lower East Side. Artysta do stworzenia pracy posłużył się materiałami odpadowymi, między innymi tekturą, gazetą, aby odzwierciedlić nędzę ulicy i brud, ale także pewien jej tajemniczy urok.
W 1961 powstał Sklep – artysta stworzył szereg kolorowych obiektów przedstawiających produkty spożywcze, odzież oraz inne przedmioty codziennego użytku. Swoje rzeźby pokazał w wynajętym sklepie na East Second Street, który nazwał Ray Gun Manufacturing Company. Sklep był otwarty dla publiczności piątku do niedzieli, od godz. 13:00 – 18:00. W pozostałym czasie artysta wykorzystywał wynajęty lokal jako pracownię. Sklep łączył dwa odmienne rodzaje handlu: sprzedaż tanich towarów i sprzedaż sztuki. Wszystkie prezentowane tam prace były dostępne w sprzedaży, w cenie od 21,79 dolarów do 499,99 dolarów. Oldenburg tworząc prace z tkaniny zmienił podejście do konwencji rzeźby, która zwykle kojarzyła się z twardym i ciężkim tworzywem. Artysta zaproponował także alternatywną formę rzeźby monumentalnej, która zwykle dotychczas utożsamiana była z pełnymi patosu pomnikami. Jego rzeźby przedstawiające przedmioty współczesnego amerykańskiego życia wprowadziły do przestrzeni publicznej wiele zabawy i humoru.
Trzecia część wystawy w nowojorskim muzeum poświęcona jest zamiłowaniu rzeźbiarza do kolekcjonowania różnych przedmiotów. Ta część ekspozycji nawiązuje do wystawy na Documenta Kassel w 1972 roku nazwanej Mouse Museum. Na ekspozycji zaprezentowano 385 obiektów wybranych z jego kolekcji, która gromadziła ponad tysiąc przedmiotów. Architektura wnętrza zaprojektowana została w oparciu o pracę „Geometric Mouse” – motywu geometrycznej Mickey Mouse, która była tematem wielu prac artysty. Ray Gun Wing – druga odsłona tej części ekspozycji to zbiór przedmiotów, kojarzących się z ray gun, czyli fikcyjną bronią laserową – motyw zaczerpnięty z science fiction. Mouse Museum i Ray Gun Wing prezentują myślenie o sztuce w kategorii równowagi pomiędzy tworzeniem i gromadzeniem oraz przedmiotami codziennego użytku a obiektami muzealnymi.
Alicja Wilczak
Claes Oldenburg: The Street and The Store
Claes Oldenburg: Mouse Museum/Ray Gun Wing
Museum of Modern Art
14 kwietnia – 5 sierpnia 2013
fot. www.moma.org
1. Claes Oldenburg, Pastry Case, I, 1961—62, tkanina, tynk, emalia, zbiorniki metalowe, płytki ceramiczne, szkło, metal, (52,7 x 76,5 x 37,3 cm) Sidney i Harriet Collection Janis © 1961/62 Claes Oldenburg Fot.Museum of Modern Art, Imaging and Visual Resources Department, Kate Keller
2. Claes Oldenburg, Studium do plakatu „New Media, New Forms I,” Martha Jackson Gallery 1960, tusz, akwarela i pocięty papier gazetowy przyklejony na papier, 61 x 47 cm, Courtesy Brant Foundation, Greenwich, CT. © 1960 Claes Oldenburg
3. Claes Oldenburg, Breakfast Table , tkanina, gips, emalia, 96,5 x 90,2 x 90,2 cm, Museum of Contemporary Art, Los Angeles Collection Pansa © 1962 Claes Oldenburg Zdjęcie: Brian Forrest, Courtesy of The Museum of Contemporary Art, Los Angeles
Artykuł przygotowany we współpracy z Galerią Sztuki Katarzyny Napiórkowskiej www.napiorkowska.pl
