Kraków

…tylko chwila, przesiadka, stop over…jednym słowem- ułamek dnia w Krakowie. Ale jaki cudowny! Przedłużam to uczucie nową książką. Zasiliła moją bibliotekę, pozwoliła znów przekroczyć limity bagażu kabinowego w Ryanairze…Dział Cracoviana…”Kraków – to jest wielka rzecz” Stanisława Dziedzica. Dobrze się czyta. Książka jak tygiel: historii, narracji, cytatów. Zachwyt nad miastem, rozbudowane zadziwienie przełożone na język tekstu.

Pierwszy pociąg z Warszawy mi uciekł. Drugi – pozwolił na siebie zaczekać. W przedziale jechał jeszcze pasażer z laptopem i wieloma komórkami. Przez drogę aż do pierwszych małopolskich pomarszczeń terenu załatwiał ważne interesy. Dałabym głowę, że jadę w przeciwnym kierunku, ale wtedy poświęciłabym się za stereotyp Krakowa jako miasta spokojnego, niespiesznego, zorientowanego bardziej na refleksję, a nie działanie. A przecież Kraków jest też niebywale pragmatyczny, współczesny.

Czytaj dalej „Kraków”

Wit Stwosz

Mistrz z Norymbergii. Veit Stoss. Tak wykuwał swoje nazwisko u stóp marmurowego Kazimierza Jagiellończyka i w miękkim drewnie lipowym ołtarza mariackiego.

Wit Stwosz.Właściwie Stosz, ofiara wadliwej polskiej transkrypcji.

Rok 1477. Wit do Krakowa przyjechał z misją. Miał stworzyć ołtarz w miejsce poprzedniego, zniszczonego po katastrofie budowlanej. Bogata miejska skarbona nie ograniczała wyobraźni. W mieście został dłużej niż pewnie początkowo planował. Potrafię sobie wyobrazić, że po prostu Kraków polubił. I zostawił tu swoje najważniejsze dzieło. Czytaj dalej „Wit Stwosz”

„Złote czasy Rzeczypospolitej” – wystawa na inaugurację Prezydencji w Madrycie

Wielka wystawa „Polska. Skarby i kolekcje dzieł sztuki, czyli Złote czasy Rzeczypospolitej” („Polonia, Tesoros y Colecciones Artísticas”) ukazuje panoramę rozwoju sztuki polskiej od XV do XVIII wieku. 200 obiektów prezentowanych w 11 salach madryckiego pałacu składa się na obraz polskich gustów i możliwości artystycznych. Zabytki pochodzą ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie, a także z innych polskich muzeów oraz z kościołów.

Goście królewskiego pałacu mogą podziwiać arras z serii stanowiącej replikę cyklu „Dziejów Noego”, który po raz pierwszy został wykonany w Brukseli ok. 1550 roku, dla króla Polski Zygmunta II Augusta Jagiellona i oprawę książki haftowaną w XVI wieku przez królową Annę Jagiellonkę. Na wystawie znalazło się też gotyckie berło Uniwersytetu Jagiellońskiego i pierwsze wydanie dzieła Mikołaja Kopernika „De revolutionibus orbium coelestium”. Egzemplarz prezentowany na wystawie opatrzony jest dedykacją dla papieża Pawła III oraz listem kardynała Mikołaja Schönberga do autora. Był on własnością Zygmunta II Augusta, króla Polski, o czym świadczy napis wytłoczony na okładzinie dolnej oraz superekslibris herbowy na okładzinie górnej: SIGISMVNDI AVGVSTI REGIS POLONIAE MONVMENTVM. 1551.

Czytaj dalej „„Złote czasy Rzeczypospolitej” – wystawa na inaugurację Prezydencji w Madrycie”

Batory Express w drodze

W marcu ruszył polsko- węgierski projekt kulturalny Batory Express. Troszkę później bo 5 maja , ruszyła kolejna część projektu – objazdowa galeria w Nysce, która do tej pory zajechała do Pécs, Szeged, Debreczyn, Miskolc – miast po węgierskiej stronie. W Polsce miała postój w Nowym i Starym Sączu, Tarnowie, Krakowie, przed nią jeszcze: Katowice, Wrocław, Łódź, Poznań, Gdańsk, Sopot. Trasę zakończy 5 czerwca w Warszawie. Powodem do powstania takiej akcji jest m.in. przekazanie przez Węgry prezydencji UE Polsce oraz dziesięciolecie Centrum Węgierskiego w Krakowie. To także początek dyskusji o „Wspomnieniach i przeszłości przyjaźni dwóch narodów”.

Projekt nie bez powodu nazwano Batory Express. Z jednej odnosi się do nazwy pociągu Batory, który był środkiem transportu między Węgrami a Polską, z drugiej do fundacji Cracovia Express, dzięki której powstało Centrum Węgierskie w Krakowie.

Czytaj dalej „Batory Express w drodze”

Z Krakowa do Warszawy

18 marca 1596 roku

Data jakich wiele. Wydarzenie epokowe.

Król Zygmunt III Waza przenosi stolicę z Krakowa do Warszawy.

Pół wieku później jego syn, Władysław IV Waza wystawi poza murami miasta, na skarpie mazowieckiej pomnik. Ufundował ojcu granitową kolumnę, a na jej zwieńczeniu postawił króla z pokrytego złotym płatkiem brązu.

Czy przypadkiem król  spogląda z niej w stronę południa?

Czytaj dalej „Z Krakowa do Warszawy”

Jerzy Nowosielski ( 1923-2011)

Jerzy Nowosielski. Kilka notatek

Kraków, Muzeum w Pałacu biskupa Erazma Ciolka
Kamienne piwnice. Stała ekspozycja ikon. Dziedzictwo bizantyjskie w ogromnym zagęszczeniu, od XIII wieku, ikona przy ikonie. Jako wstęp, antyszambr dla tego cichego świata ikony – obraz Jerzego Nowosielskiego. Eksponowany inaczej, na sztalugach. Współczesny, syntetyczny. Niosący doświadczenie Grupy Krakowskiej, tknięty artystycznym myśleniem awangardy, a mimo wszystko skierowany ku tradycji. Pełen transcendentnej siły.

Czytaj dalej „Jerzy Nowosielski ( 1923-2011)”