Anish Kapoor jest jednym z najważniejszych współczesnych światowych artystów. Kapoor opracował wieloaspektową twórczość przy użyciu różnych materiałów, takich jak: kamień, stal, szkło, wosk, skóry i tworzywo high-tech. W jego obiektach, rzeźbach i instalacjach granice między malarstwem i rzeźbą stają się niewyraźne. Idealnie wykonane fantazyjne formy łączą w sobie artystyczną fantazję i doskonałość inżynierskiego projektu.
Anish Kapoor urodził się w Bombaju w 1954 roku. W 1973 roku przybył do Londynu na studia w Hornsey College of Art. W tym czasie Hornsey była najbardziej radykalną z londyńskich uczelni artystycznych i jedną z najbardziej otwartych na rewolucyjne ruchy studenckie. W 1990 roku artysta reprezentował Wielką Brytanię na Biennale w Wenecji, gdzie otrzymał nagrodę „Premio 2000”. W 1991 roku otrzymał prestiżową Nagrodę Turnera.
Na wystawie w Martin-Gropius-Bau prezentowane są prace, które zostały zaprojektowane specjalnie dla tej przestrzeni oraz obiekty z wcześniejszego okresu twórczości.
Stosowanie pigmentów farb było stałym elementem pracy Kapoora od 1970 roku. W pracy „Biały Piasek, Czerwone Proso, Wiele Kwiatów” (1982), artysta czerpał inspirację z kraju swego urodzenia – Indii. Przedmioty przypominające elementy dekoracji w indyjskich świątyniach buddyjskich zostały pokryte grubymi warstwami lśniącego proszku, pigmentu w kolorze czerwonym, żółtym i czarnym.
Pod koniec 1980 Kapoor pracował w kamieniu. „Rana” to praca z tego okresu: Kapoor przeciął i wydrążył w kamieniu podzielonym na dwie części wgłębienia, które wypełnił czerwonym barwnikiem. Ciemnoczerwony kolor podkreśla organiczność obiektu. Tytuł pracy wywołuje wiele skojarzeń i możliwości interpretacji.
W twórczości Anisha Kapoora występuje motyw czarnej dziury. Na wystawie na documenta IX w Kassel przedstawiona została praca „Zejście do otchłani” (1992): Wewnątrz pomieszczenia w kształcie sześcianu, na środku w podłodze utworzona została czarna dziura, która skupiała całą uwagę widza. Nowa wersja tej pracy jest prezentowana w Martin-Gropius-Bau.
Artysta w swojej pracy wykorzystuje także lustra, za pomocą których gra z percepcją widza. W pracy „Zawrót głowy” (2008), kilka perspektyw pojawiają się jednocześnie w jednym odbiciu. Odbiorca widzi się jakby przez soczewkę okularów i jednocześnie z dużej odległości.
W atrium galerii wystawowej, która zbudowana jest w stylu neorenesansowym, Kapoor zaprojektował nową rzeźbę, która nawiązuje do prac El Lissitzky’ego – serii litografii w 1920 roku – do słynnej scenografii opery Malewicza „Zwycięstwo nad słońcem”(premiera 1913).
Alicja Wilczak
Martin-Gropius-Bau
18 maja – 24 listopada 2013
www.berlinerfestspiele.de
Fot. 1 Anish Kapoor: Shooting into the Corner,2008-2009. Mixed media, dimensions variable © Anish Kapoor / VG Bildkunst, Bonn, 2013. Photo: Nic Tenwiggenhorn
Fot. 2 Anish Kapoor: 1st Body, Installation view: Martin-Gropius-Bau, 2013 Photo: Jens Ziehe. Courtesy the artist and Lisson Gallery. © Anish Kapoor / VG Bildkunst, Bonn, 2013
Fot. 3 Anish Kapoor: Wound, 1988. Stone and pigment, 310x 475 x 394 cm © Anish Kapoor / VG Bildkunst, Bonn, 2013
Fot. 4 Anish Kapoor: Symphony for a Beloved Sun, Installation view: Martin-Gropius-Bau, 2013 Photo: Jens Ziehe. Courtesy the artist. © Anish Kapoor / VG Bildkunst, Bonn, 2013
Artykuł przygotowany we współpracy z Galerią Sztuki Katarzyny Napiórkowskiej www.napiorkowska.pl
