Położony przy samym ujściu Sekwany Hawr, jest jednym z najważniejszych portów francuskich. Całkowicie odbudowany po drugiej wojnie światowej przez awangardowych architektów, stał się miastem o nowoczesnym stylu. O jego bogatej historii świadczą zachowane zabytki i muzea, jak Muzeum Sztuk Pięknych Andre Malraux, gdzie zobaczyć można obrazy Braque’a, Dufy’ego i Marqueta. 29 stycznia 1906 roku grupa kolekcjonerów sztuki i artystów utworzyła w tym mieście Cercle de l’Art moderne, czyli Klub Sztuki Nowoczesnej.
Hawr, jako miasto portowe od połowy XIX wieku zyskiwał na znaczeniu – dzięki modernizacji portu możliwy stał się import różnej maści surowców, które stały się głównym źródłem dobrobytu miasta, nazywanego „bramą do oceanu”. Przedsiębiorcy i dostawcy budowali swoje fortuny dzięki handlowi surowcami takimi jak bawełna, kawa i czy drewno. Zgromadzone pieniądze przeznaczali na inwestowanie w nowoczesną sztukę. I tak pod koniec XIX wieku pojawiła się we Francji nowa generacja poważnych kolekcjonerów sztuki, których sylwetki przybliża wystawa „The Modern Art Club, Avant-Garde collectors in Le Havre” w Muzeum Luksemburskim w Paryżu. Do Cercle de l’Art moderne należeli nie tylko bogaci kupcy, którzy postanowili promować sztukę nowoczesną. Wśród członków byli także: twórca kubizmu – Georges Braque, francuski fowista Raoul Dufy i Emile Othon Friesz – impresjonista urodzony w Hawrze.
W latach 1906 – 1910 grupa Cercle de l’Art moderne organizowała wystawy, serie wykładów, wieczory poetyckie i liczne koncerty. Kupcy zainteresowani nowoczesną sztuką brali czynny udział w życiu kulturalnym miasta, a sukces ich firm miał bezpośredni wpływ na losy wielu artystów, stąd komentarz Eugene Boudina „Nie ma malarstwa bez bawełny„*. Poeci i kompozytorzy, między innymi Frantz Jourdain, Guillaume Apollinaire i Claude Debussy wspierali klub, który od początku działalności był związany także z Salonem Jesiennym – wystawą artystyczną, organizowaną corocznie od 1903 roku w Paryżu przez Société du Salon d’Automne. Dzięki tej inicjatywie, dzieła wielkich artystów tamtych czasów były prezentowane także w Hawrze, zwłaszcza na czterech słynnych wystawach: impresjonistów, takich jak Monet i Renoir, neo-impresjonistów, ale przede wszystkim młodych fowistów.
Malarstwo promowane przez Cercle de l’Art moderne charakteryzowało przede wszystkim skrajne uproszczenie środków wyrazu. Zredukowano je do dwuwymiarowych płaszczyzn, budowanych jaskrawymi i kontrastowymi plamami barwnymi, których głównym zadaniem było przedstawienie jakości emocjonalnej przedmiotów (stąd nie musiały odpowiadać ich rzeczywistym barwom i kształtom). Fowiści, tacy jak Henri Matisse, Andre Derain czy Maurice Vlaminck, często stosowali wyolbrzymienia, podkreślające i potęgujące cechy charakterystyczne rzeczy. Rezygnowali oni z obowiązków, narzucanych przez prawa perspektywy. W ich pracach dominują krzykliwość barw, żywiołowość, gwałtowność, stanowiące wezwanie do prostego, instynktownego i spontanicznie radosnego przeżywania i wyrażania świata.
Wystawa prezentuje około 90 prac i zabiera zwiedzających do świata znanych kolekcjonerów i ich zbiorów. Pokazuje również rozwój karier artystów związanych z klubem, na początku zjednoczonych w obronie fowizmu, a następnie stopniowo idących własnymi drogami. Cercle de l’Art moderne może być postrzegana jako wyjątkowe i krótkotrwałe zjawisko, którego awangardowy wizerunek przywykł do Hawru. A to wszystko z powodu garstki bogatych ludzi przekonanych o konieczności obrony i promocji nowoczesnej sztuki.
The Modern Art Club, Avant-Garde collectors in Le Havre
Kurator: Annette Haudiquet
od 19/09/2012 do 06/01/2013
Musee du Luxembourg
Paryż, Francja
Justyna Kiraga
źródło: museeduluxembourg.fr/
* cytat: museeduluxembourg.fr/
Fot.1. George Braque, Atelier (VI), 1951 rok, olej na płótnie, źródło: wikipaintings.org
Fot.2. Raoul Dufy, Stare domy w dorzeczu Honfleur, 1906 rok, olej na płótnie, źródło: wikipaintings.org
Fot.3. Henri Matisse, Lekcja muzyki, 1917 rok, źródło: wikipaintings.org
Fot.4. Andre Derain, Most Londyński, 1906 rok, źródło: wikipaintings.org
Udostępnij
Artykuł powstał we współpracy z Galerią Sztuki Katarzyny Napiórkowskiej
www.napiorkowska.pl
Zapraszamy Państwa także na strony poświęcone sztuce:
www.artissimo.pl – wystawy, artyści, wydarzenia
Blog Justyny Napiórkowskiej- zwycięski blog w dziedzinie kultury w konkursie Blog Roku 2010 :
www.osztuce.blogspot.com
Wszystkie prawa zastrzeżone