Muzeum Narodowe w Krakowie przypomina twórczość jednego z najwybitniejszych przedstawicieli „polskiej szkoły plakatu”. Franciszek Starowieyski (1930-2009) w latach 1949–1952 studiował w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, potem przeniósł się do Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. W 1955 roku, w ramach dyplomu u Michała Byliny, przedstawił obraz zatytułowany „Starość”, który został wystawiony na słynnej wystawie w Arsenale. W 1956 roku zaprojektował swój pierwszy plakat, który przyniósł mu sławę. Była to litografia na temat powstania węgierskiego, przedstawiająca gołąbka na niebieskim tle, ze łzą spływającą z oka. Plakat reprodukowano w wielu czasopismach na całym świecie.
Twórczość Franciszka Starowieyskiego jest rozpoznawalna dzięki jego charakterystycznemu stylowi. Jego rysunki inspirowane były sztuką baroku i manieryzmu. Był przykładem artysty totalnego, którego życie prywatne stanowiło część świadomie tworzonego mitu, rodzaj kreacji artystycznej.
Od 1970 roku malarz zaczął datować swoje prace 300 lat wstecz – twierdząc, że oddaje to jego stan ducha i umysłu. Malarz twierdził, że wcielił się w niego duch żyjącego w XVII wieku przodka.
W 1980 roku artysta wymyślił Teatr Rysowania. Zrealizował blisko trzydzieści seansów, podczas których na oczach widzów tworzył wielkoformatowe obrazy, dopełniane muzyką i tekstem literackim. Starowieyski jest bohaterem filmu Andrzeja Papuzińskiego „Bykowi chwała”. W 1981 roku Andrzej Wajda obsadził malarza w roli Jacques-Louis Davida w filmie „Danton”. Zagrał również u Krzysztofa Zanussiego w filmie „Struktura kryształu”. Przez całe życie z pasją tworzył swoją słynną kolekcję dzieł sztuk i antyków.
W 1998 roku w Brukseli, w siedzibie polskiego przedstawicielstwa przy Unii Europejskiej, artysta namalował na zamówienie ówczesnego Ministra Spraw Zagranicznych RP Bronisława Geremka, obraz „Divina Polonia rapta per Europa profana”. Dzieło wywołało kontrowersje i obrosło anegdotami.
W Muzeum Narodowym w Krakowie pokazanych zostanie 64 plakatów filmowych Starowieyskiego, głównie prace wczesne, z lat 50. i 60. XX wieku, z pozyskanej do zbiorów MNK kolekcji plakatów filmowych Konrada Pollescha. Plakaty będą prezentowane w Galerii Sztuki Polskiej XX wieku, w ramach cyklu Galeria Żywa, propagującego polską sztukę XX wieku.
Muzeum Narodowe w Krakowie
10 września 2013 – 19 stycznia 2014
www.muzeum.krakow.pl
Artykuł przygotowany we współpracy z Galerią Sztuki Katarzyny Napiórkowskiej www.napiorkowska.pl
