Tylko do 30 października można oglądać w Warszawie obraz Tycjana „Portret mężczyzny (Tommaso Mosti)”.
Pokaz został zorganizowany przez ambasadę Włoch w 150. rocznicę zjednoczenia Republiki Włoskiej. Zdaniem Ambasadora Włoch w Warszawie, Alda Mantovaniego, pokaz stanowi kontynuację udanej współpracy pomiędzy ambasadą a Zamkiem Królewskim w Warszawie i Fundacją Książąt Czartoryskich. Zapoczątkowało ją wypożyczenie obrazu Leonarda da Vinci „Dama z gronostajem”, który w 1998 roku odwiedził swoją ojczyznę. To umożliwiło zorganizowanie w Polsce pamiętnego pokazu obrazu Rafaela „Dama w welonie” z Palazzo Pitti oraz „Wenus z Urbino” Tycjana z Galerii Uffizi.
Obecnie prezentowany „Portret mężczyzny” budzi wiele emocji zarówno wśród znawców malarstwa, jak i wśród konserwatorów. Choć na odwrocie obrazu widnieje napis: „Tommaso Mosti w wieku 25 lat, rok 1526, Tycjan z Cadore, malarz”, specjaliści podważają zarówno tożsamość mężczyzny, jak i datę powstania dzieła. Przedstawiony przez malarza jako dostojnik na dworze d’Este, Tommaso Mosti w rzeczywistości bowiem był duchownym, piastującym stanowisko w miejscowej katedrze. Bogaty, modny strój świecki sportretowanego mężczyzny wskazuje bardziej więc na młodszego z braci – Vincenzo, dworzanina i ulubieńca księcia Alfonsa I d’Este, obdarzonego przez niego tytułem hrabiowskim. Badacze nie mają również pewności co do momentu powstania dzieła. Za wcześniejszym datowaniem – na ok. 1520 rok – przemawia podobieństwo do Portretu mężczyzny innego obrazu Tycjana, z 1523 roku – Mężczyzna z rękawiczką, znajdującego się dziś w Luwrze. Co do atrybucji obrazu nie ma wątpliwości – jest to dzieło Tycjana. Potwierdziła to ostania konserwacja, która miała miejsce w 1909 roku.
Dzieło Tycjana zostało zakupione przez kardynała Leopolda Medyceusza do jego zbiorów i odnotowane w jego kolekcji w latach 1663-1667. Po śmierci kardynała, obraz uznany za kopię, prezentowany był w różnych wnętrzach Palazzo Pitti we Florencji. Od 1828 roku należy do zbiorów Galerii Palatina.
Fot. Tycjan, „Portret mężczyzny (Tommaso Mosti)”, 1526 rok, Galeria Palatina, Florencja
Źródło: Zamek Królewski w Warszawie
Artykuł przygotowany we współpracy z Galerią Sztuki Katarzyny Napiórkowskiej www.napiorkowska.pl
